Het is een klassiek voorbeeld: wanneer gezegd wordt ‘niet aan een olifant denken’, is de kans groot dat je daarna een olifant voor de geest hebt. Dat is de zwakte van het woordje ‘niet’. Zo is het niet alleen met indenken, maar ook met doen. Er is echter een groot verschil: zelfdiscipline. De mens kan zich aanleren om iets niet te doen, zich af te leiden of terug te trekken wanneer gezegd wordt dat iets niet mag. De meeste mensen dan toch.

Helaas zijn er ook gevallen bij, die een verbod als een onweerstaanbare uitnodiging zien iets toch te doen. Zij zijn de ongehoorzamen. Alsof er een enorme aantrekkingskracht uitgaat van hetgeen verboden is. Die aantrekkingskracht lijkt nog groter te worden, wanneer men zich onbespied waant. Neem bijvoorbeeld een knop, waar je niet op mag drukken. Was er geen verbod geweest, was er geen reden geweest om ergens zomaar te klikken. Een knop met ‘klik hier’ wekt argwaan. Voordat je het weet, heb je een virus geïnstalleerd. Maar ‘Hier niet klikken!’, dat is andere koek. “Wat zou daar achter zitten? Waarom mag ik dat niet zien?” Die vragen spoken door het hoofd van de ongehoorzame. Langzaam groeit de nieuwsgierigheid en de drang om te klikken. “Ach toe, een keer kan toch geen kwaad?”

De ongehoorzame kijkt om zich heen. Wanneer deze is overtuigd dat niemand kijkt, wordt de knop toch eens ingedrukt. Dan is het hek van de dam. Nog eens, en nog eens. Wat zou er nog meer achter zitten? Elke redelijkheid is verloren. Er is geen controle meer en de ongehoorzame wordt alleen nog gestuurd door impulsen. Gelukkig is dat ook de manier waarop dit gedrag gecorrigeerd kan worden. Een stevig pak slaag, of een andere vervelende straf, voor de ongehoorzaamheid zorgt gegarandeerd voor spijt en een stemmetje in het achterhoofd dat bij een volgende keer schreeuwt “Niet doen! Het loopt slecht af!” Dat stemmetje is de aanzet tot zelfdiscipline. Wrijvend over de broek zal de ongehoorzame afzien van het negeren van het verbod. Nou ja, even dan.

Iedereen die zich kan beheersen kan op de hoofdpagina de nieuwe knop vinden. En pas op! Niet op klikken!

Geef een reactie