Een van de meest voorkomende vragen over huiselijke discipline is waarom de fouten van de heer des huizes zonder consequenties blijven. Waarom krijgt een vrouw een pak op haar blote bips als ze iets fouts doet en waarom komt een man daarmee weg zonder dat hij zelfs maar een tik op zijn vingers krijgt? Dit klinkt een heleboel vrouwen onrechtvaardig in de oren, zelfs als ze zich instinctief tot een levensstijl met huiselijke discipline aangetrokken voelen en diep in hun hart weten dat zo’n levensstijl heel goed voor hen is.
Voor een leider gelden niet altijd dezelfde regels als voor degenen die hij leidt. Leiderschap is een bijzondere rol en derhalve gelden hiervoor ook bijzondere criteria. Een leider moet andere beslissingen nemen dan zijn volgelingen. Een soldaat die een medesoldaat vermoordt zal zich gewoonlijk voor de krijgsraad moeten verantwoorden. Maar een generaal die enkele van zijn manschappen zo goed als zeker de dood instuurt om zo heel veel andere levens te kunnen redden, zal voor die beslissing niet vervolgd worden, omdat het nemen van dergelijke beslissingen, hoe onaangenaam ook, bij zijn rol als leider hoort. Een leider in het leger is niet schuldig aan moord, ook al weet hij vrijwel zeker dat er mannen zullen sneuvelen als hij ze het bevel geeft te vechten. Leiders moeten voortdurend dergelijke moeilijke beslissingen nemen, ook al zijn de gevolgen gelukkig niet altijd zo ernstig als hierboven.
Hetzelfde geldt voor een relatie waarin de man de heer des huizes is en de vrouw zich aan zijn leiderschap overgeeft. De heer des huizes zal zijn vrouw soms moeten bestraffen voor gedrag waaraan hij zichzelf ook wel eens schuldig heeft gemaakt. Dat is het punt niet. Het is niet zíjn gedrag dat ter discussie staat, maar het hare. Door zijn rol als hoofd van de huishouding en het gezin moet hij besluiten nemen die in het belang van alle betrokkenen zijn. Als een vrouw zich misdraagt, zichzelf tekort doet, haar echtgenoot pijn doet, dan beschadigt ze hun relatie, doet ze haar kinderen tekort en iedereen waarmee ze in contact komt. Het spreekt voor zich dat haar partner haar bestraft voor dergelijk gedrag. Hij moet zich dan geen zorgen maken over zijn eigen gedrag, omdat dat op dat moment niets te maken heeft met de misdragingen van zijn vrouw. Als leider van het gezin dient hij het geheel goed te overzien en onderscheid tussen hoofd- en bijzaken te maken. Dit betekent dat hij prioriteiten moet stellen en de belangrijkste zaken als eerste aan moet pakken.
Wanneer een man zijn vrouw moet bestraffen voor gedrag waaraan hij zichzelf ook wel eens heeft bezondigd, dan moet hij zijn eigen gedrag onder ogen zien en ervoor zorgen dat dit in de toekomst niet meer gebeurt. Het mag hem er echter niet van weerhouden zijn vrouw voor dat zelfde gedrag te straffen, omdat zij zijn discipline nodig heeft. Als leider is hij aan zijn eigen discipline onderworpen. Dit heet ‘zelfdiscipline’ en is een eigenschap die een leider verondersteld wordt te hebben. Zijn vrouw heeft deze eigenschap al in hem herkend toen ze hem als partner uitzocht, zelfs al was hij zich daar zelf niet van bewust. Het hele proces van huiselijke discipline brengt met zich mee dat de man zijn eigen gedrag in de gaten houdt en verbetert door middel van zelfdiscipline, maar het gedrag van zijn vrouw door middel van fysieke straffen, zoals een flink pak op de blote bips. Zo zit het in elkaar.
Ook in het bedrijfsleven gaat dat zo. Hoe hoger je positie, aan des te minder regels hoef je je te houden, maar des te groter je verantwoordelijkheden zijn. Een directeur kan (figuurlijk gesproken) niet op zijn plaats worden gezet door zijn werknemers, maar andersom kan dat wel. In wezen is dat ook niet eerlijk en in evenwicht, toch accepteren we het zonder meer. Noch in het leger, noch in het bedrijfsleven worden zaken democratisch opgelost, omdat het geen democratieën zijn. Het zou eenvoudigweg niet werken als ze dat wel waren.
Bij huiselijke discipline werkt het ongeveer hetzelfde: de regels gelden in principe voor beiden, maar de consequenties verschillen van elkaar. Een relatie met huiselijke discipline is ook geen democratisch gebeuren. Wel is er veel liefde bij betrokken en aan het eind van de rit weegt dat veel zwaarder. Als puntje bij paaltje komt zal geen enkele vrouw huiselijke discipline voor een democratische relatie willen inruilen. Mensen geven elkaar niet het jawoord, om ja tegen de democratie te zeggen, maar ja tegen elkaar en ja tegen hun liefde te zeggen.
Het belangrijkste element van een democratie is het conflict: verschillende partijen die het niet met elkaar eens zijn en hun geschillen tijdens de verkiezingen, bij kamerdebatten, in de tweede kamer of in de media of waar dan ook uitvechten. We accepteren eigenlijk zonder er bij na te denken, dat er altijd en eeuwig een conflictsituatie is. Maar als we die manier van denken in onze relatie zouden toelaten, dan zullen man en vrouw het voortdurend met elkaar oneens zijn. En zoals miljoenen stellen al weten is daar weinig plezier aan te beleven.
Ook ons rechtssysteem is op conflicten gebaseerd: de officier van justitie vecht zijn meningsverschil met de advocaten van de verdachte uit. Wie wint bepaalt of de verdachte schuldig is of niet. We gebruiken dat meningsverschil om tot een naar wij hopen juiste conclusie te komen. Dit werkt misschien prima in de rechtszaal, maar niet in een huwelijk.
Een van de belangrijkste effecten van huiselijke discipline, is dat het veel van de meningsverschillen die je momenteel in relaties ziet, uitbant en deze niet alleen door discipline, maar ook met liefde vervangt. Het is erg gemakkelijk om op de strafkant van huiselijke discipline te focussen, aangezien straf de belangrijkste techniek is, maar doordat er veel minder conflicten tussen man en vrouw zijn, is er veel meer ruimte voor liefde. De natuurwetten laten geen vacuüm toe, dus als het aantal conflicten afneemt, zal liefde de vrijgekomen plaats innemen. Conflicten kunnen zoveel ruimte innemen dat er helemaal geen ruimte meer is voor iets anders. Los je de conflicten op, dan is er ruimte voor liefde. Dit is onderdeel van het mechanisme van de huiselijke discipline. Huiselijke discipline stuurt niet alleen ongewenst gedrag van de vrouw bij, het maakt ook ruimte voor liefde omdat het de meningsverschillen uit een relatie wegneemt.
Bij huiselijke discipline is de rol van de man om de heer des huizes of hoofd van de huishouding te zijn. Dat houdt in dat hij in de relatie met zijn vrouw de leiding heeft. Dat betekent veel meer dan dat hij alleen maar de macht heeft om zijn vrouw te corrigeren en te straffen als zij er met de pet naar gooit. Het betekent dat hij de verantwoordelijkheid neemt haar te leiden en te sturen in haar ontwikkeling als vrouw, echtgenote en moeder. Het betekent dat hij de verantwoordelijkheid neemt voor het welzijn van het gezin, zodat liefde en geluk zich kan ontwikkelen. Er zullen van tijd tot tijd onvermijdelijk tegenslagen zijn, maar hij moet zijn rol als leider zowel in goede als slechte tijden vervullen. En zeker in slechte tijden zal dat niet meevallen. Tegenslagen kunnen er in allerlei vormen zijn: het kan zijn dat het financieel allemaal tegenzit. Het kan zijn dat een dierbare overlijdt. Maar het kan ook eenvoudig zijn, dat zij zich ernstig misdraagt en via een pak op haar billen weer op het goede spoor gezet moet worden. Het is de taak van de leider om het stel door moeilijke tijden heen te loodsen of de problemen nu groot of relatief onbeduidend zijn.
Er zijn diverse theorieën over leiderschap. Vroeger dacht men dat je als goede leider geboren moest zijn. Ook werd wel gedacht, dat in uitzonderlijke omstandigheden, bijvoorbeeld een crisis, verborgen leiderstalenten boven konden komen. Tegenwoordig is de opvatting in de meeste bedrijven, instellingen en organisaties, dat leiderschapskwaliteiten aangeleerd kunnen worden.
Hoewel er wel goede opleidingen en trainingen zijn voor leiders in bijvoorbeeld het bedrijfsleven of leger, is er geen specifieke opleiding voor mannen die als heer des huizes leiding aan hun relatie willen geven. Het hele concept wordt als hopeloos ouderwets, inherent seksistisch en vreselijk oneerlijk beschouwd. Dat is erg jammer voor mensen die volgens een levensstijl met huiselijke discipline willen leven vanwege alle goede dingen die dat een stel oplevert.
De beste manier om te leren de rol van heer des huizes in de vingers te krijgen is waarschijnlijk in het diepe gegooid worden. Hoe gaat dit dan in zijn werk? Welnu, dat is heel eenvoudig: zijn vrouw gaat zijn leiderschap accepteren. Door zich aan haar partner over te geven, krijgt hij de gelegenheid voor het eerst leiding te geven aan hun relatie. Ze stelt hem in de gelegenheid om de heer des huizes te zijn en zichzelf als man, echtgenoot en leider te ontplooien. Ze zegt als het ware tegen hem, ‘Ik wil dat je de leiding op je neemt van het allerbelangrijkste bedrijf ter wereld, namelijk onze relatie’.
Een heer des huizes kan alle vaardigheden die hij als leider nodig heeft eenvoudig leren als zijn vrouw hem haar overgave en vertrouwen schenkt. Zij is degene die moet toestaan dat hij de touwtjes in handen neemt. Veel vrouwen hebben onbewust het verlangen dat hun man de leiding neemt en toch staan ze hem dat niet toe. En vervolgens raken ze gefrustreerd omdat hij nooit eens het heft in handen neemt. Deze frustraties uiten zich dan in negatief vrouwelijk gedrag dat de liefde, goede sfeer en harmonie in hun relatie verstoort. De oorsprong van de problemen is haar gebrek aan vertrouwen in het leiderschap van haar echtgenoot. Ze zal moeten besluiten of ze nu wel of niet wil dat hij de leiding neemt. Het geeft geen zin om boos te worden over zijn gebrek aan leiderschap, terwijl ze aan de andere kant niet toestaat dat hij de touwtjes in handen neemt en ze zich niet aan hem overgeeft.
HOE KAN EEN MAN LEREN DE TOUWTJES IN HANDEN TE NEMEN?
Er zijn veel boeken over leiderschap in de handel. Ook zijn er diverse websites waar leiderschap vanuit het oogpunt van bedrijven, instellingen en vanuit militair oogpunt wordt behandeld. Hieronder worden een aantal basisprincipes besproken zoals ze in het bedrijfsleven gelden. Het is overigens helemaal niet nodig dat de heer des huizes zich op de hoogte stelt van allerlei theorieën over leiderschap. De meeste mannen willen immers van nature al heel graag datgene doen wat het beste voor hun relatie, gezin en zichzelf is. Dit instinct en natuurlijke verlangen zullen hen helpen hun gezin als een doeltreffende, liefdevolle heer des huizes te leiden. De theorie over leiderschap zoals hieronder uiteengezet wordt, vormt de basis voor een succesvol leiderschap, waarmee de heer des huizes een goed idee kan krijgen van wat er van hem verwacht wordt in zijn rol als hoofd van de huishouding.
Het kader van leiderschap wordt gevormd door de principes, van ZIJN, WETEN en DOEN.
ZIJN:
Een man moet verantwoordelijkheid opzoeken en verantwoordelijkheid voor zijn daden nemen. Hij moet trachten een manier te vinden om zijn relatie tot grote hoogte te brengen. En wanneer dingen eens wat minder uitpakken en dat zal soms gebeuren, dan moet hij hier niet anderen de schuld van geven. In plaats daarvan moet hij de situatie analyseren, zaken bijsturen en overgaan tot de volgende uitdaging. Een hoofd van de huishouding moet beschikken over de juiste karaktereigenschappen. Hij moet eraan werken deze eigenschappen, zoals eerlijkheid, competentie, oprechtheid, verbondenheid, integriteit, moed, en verbeeldingskracht bij zichzelf te ontwikkelen. Ook moet hij proberen deze karaktereigenschappen bij zijn vrouw en kinderen te ontwikkelen. Liefdevolle huiselijke discipline is een uitstekend middel om dat bij zijn vrouw te doen.
WETEN:
Een heer des huizes dient zichzelf goed te kennen. Hij moet zichzelf kennen en streven naar zelfontwikkeling. Om zichzelf te leren kennen, moet hij begrijpen hoe het met zijn ZIJN-, WETEN- en DOEN-kenmerken is gesteld. Om zichzelf te kunnen verbeteren moet hij deze kenmerken steeds verbeteren. Een heer des huizes moet de menselijke aard leren kennen en inzien hoe belangrijk het is om oprecht om je gezin te geven. Dit speelt zich voor de meeste mannen op een tamelijk instinctief niveau af. Een heer des huizes moet ook zijn taken kennen en weten wat zijn rol precies inhoudt. Ook dit is weer een eenvoudig en rechtlijnig principe. Hij moet bekend zijn met de rol van zijn vrouw als vrouw, echtgenote en moeder. Het is niet nodig dat hij haar taken zelf vervult, maar wel dient hij te weten wat zij allemaal in huis doet. Een heer des huizes dient saamhorigheid in het gezin te bewerkstelligen, zonder dat hij zich daarbij als een sergeant of sportinstructeur opstelt. Dit betekent dat hij zijn gezin bewust moet maken van een gemeenschappelijk doel en gezamenlijke activiteiten moet stimuleren, zodat het gezin niet als los zand aan elkaar hangt en ieder zijn eigen belangen nastreeft.
DOEN:
Een heer des huizes moet de richting aangeven. Hij moet op het juiste moment de juiste beslissingen nemen. Hij moet zorgen dat de gezinsleden van zijn opvattingen op de hoogte zijn en welke overwegingen daaraan ten grondslag liggen. Hij moet weten hoe hij moet communiceren met zijn vrouw en kinderen. Een heer des huizes moet een gevoel van verantwoordelijkheid ontwikkelen binnen het gezin. En bij zijn vrouw in het bijzonder moet hij zich ervan overtuigen dat haar taken duidelijk zijn en ook uitgevoerd worden. Communicatie is de sleutel naar deze verantwoordelijkheid. Een heer des huizes dient zijn vrouw en kinderen te stimuleren. Hij moet een voorbeeld zijn voor zijn gezin. Ze moeten niet alleen te horen krijgen wat er van hun verwacht wordt, maar ze moeten het ook voorgeleefd krijgen. Hij moet zijn gezin kennen en letten op hun welzijn. De meeste mannen doen dit overigens al automatisch.
Zoals je kunt zien zijn de principes van leiderschap tamelijk eenvoudig en rechtlijnig. De meeste mannen zijn al onbewust op zoek naar zulke doelen, omdat ze van nature het beste voor hun vrouw en kinderen willen. Wanneer het gezin met elkaar in liefde verbonden is, zal de leider altijd inzien dat de belangen van het gezin en zijn persoonlijke belangen in elkaars verlengde liggen.
Het belangrijkste onderdeel van leiderschap is dat de vrouw zich aan haar heer des huizes overgeeft. De vrouw is de centrale persoon in het gezin. Als ze het kan opbrengen zich aan haar man over te geven en hem de leiding te laten nemen, dan kan het gezin in liefde, harmonie en geluk functioneren. Als ze constant de strijd met hem aangaat, dan zal het gezin snel verworden tot een auto zonder moeren – de wielen zullen er al snel afvallen.
Leiderschap is het omgekeerde van overgave. Leiderschap wordt gefaciliteerd door de overgave van de vrouw maar het heeft zijn eigen pakket aan regels net zoals overgave dat heeft voor een vrouw. Zowel leiderschap als overgave zijn nobele, liefdevolle rollen die man en vrouw in hun relatie kunnen vervullen. Het zijn verschillende maar gelijkwaardige rollen. Wanneer een man en een vrouw deze verschillende rollen niet willen accepteren en hun relatie vormgeven volgens de principes van het conflictmodel, dan eindigen ze uiteindelijk op de plaats waar ze dat conflict een laatste keer uit kunnen vechten, namelijk voor de rechter om een scheiding te regelen. Zo eindigen veel relaties, omdat veel stellen in plaats van met liefde, met conflicten bezig zijn geweest. Het leiderschap van de heer des huizes en de overgave van de vrouw aan huiselijke discipline is één van de gemakkelijkste manieren om conflicten buiten de deur te houden en de liefde weer een kans te geven in een relatie terug te keren.